Υπεύθυνος Μαθήματος:

Πρόδρομος Ψαρρόπουλος

Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Ε.ΔΙ.Π./Ε.Μ.Π.

email: prod@central.ntua.gr

http://users.ntua.gr/prod

Διδάσκοντες Μαθήματος: 

1. Πρόδρομος Ψαρρόπουλος

Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Ε.ΔΙ.Π./Ε.Μ.Π.

2. Ελενα Καπόγιαννη

Δρ. Πολιτικός Μηχανικός

Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Ε.Μ.Π.

3. Κατερίνα Καψαμπέλη

Μεταλλειολόγος Μηχανικός & Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός

Υποψήφια Διδάκτωρ Ε.Μ.Π.

Από εδώ και κάτω περιλαμβάνεται υλικό που είχε αναρτήσει κατά το παρελθόν ο προηγούμενος υπεύθυνος και διδάσκων του μαθήματος, Ομότιμος Καθηγητής Μ. Σακελλαρίου.

email:mgsakel@mail.ntua.gr

URL: http://users.ntua.gr/mgsakel

 https://www.linkedin.com/in/michaelsakellariou/

Ανακοίνωση στο Συνέδριο του Συλλόγου ΑΤΜ τον Οκτώβριο του 2017

"Το γνωστικό αντικείμενο του ΑΤΜ από τη σκοπιά της Γεωμηχανικής και των νέων προκλήσεων"

Με αυτή την αφορμή, θα ήθελα να υπογραμμίσω τη μεγάλη σημασία που έχουν πλέον τα συστήματα, οι μέθοδοι, και τα "εργαλεία" της Γεωπληροφορικής  στην επιλογή θέσης, στη σχεδίαση, στη διαστασιολόγηση, στην ψηφιακή καταγραφή των τεχνικών έργων υποδομής όπως κατασκευάζονται, στην παρακολούθηση της συμπεριφοράς τους και της "δομικής υγείας" κατά τη λειτουργία τους μέσω αισθητήρων και τηλεπισκοπικών μεθόδων. Έχει, ήδη, εισαχθεί ο όρος BIM (Building Information Modelling) για να περιγράψει αυτή τη διαδικασία και από το 2016 είναι υποχρεωτική η ψηφιακή τεκμηρίωση των έργων, τουλάχιστον στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ.

Κοντά στο BIM, που αφορά κυρίως στα έργα υποδομής, προσθέστε και τις μεγάλες αλλαγές στον τρόπο που προσεγγίζεται πλέον η πόλη. Ο Michael Batty μιλάει για τη νέα επιστήμη των πόλεων ( "The new science of Cities", MIT press 2013, "Cities and Complexity: understanding Cities with Cellular Automata, Agent-Based Models, and Fractals", MIT press, 2005). Στο Media Lab του MIT  αναπτύσσουν μία νέα θεώρηση της λειτουργίας των κοινωνικών ομάδων. Μιλούν για Social Physics (Alex Pentland), όπου εξετάζουν πώς μεταβάλλεται η συμπεριφορά των κοινωνικών ομάδων με τη ροή πληροφορίας, κατ' αναλογία προς τη φυσική που μελετά τη μεταβολή της συμπεριφοράς των σωμάτων με τη ροή ενέργειας. Η πληροφορία, δηλαδή, ως ανάλογο της ενέργειας. Και όλα αυτά με ψηφιακές πληροφορίες που βασίζονται σε πληροφορίες "θέσης" και λειτουργιών, κινήσεων κλπ.

Η μεγάλη, ποιοτική αλλαγή που συμβαίνει σήμερα είναι η διακλαδική  και συστημική προσέγγιση των προβλημάτων. Τα θέματα αιχμής βρίσκονται στην αλληλοτομία των επί μέρους ειδικοτήτων.

Αναρτήθηκαν στα έγγραφα οι δύο παρουσιάσεις από το μάθημα των σηράγγων (31-05-2017)

 Καλώς ήλθατε στις σελίδες της Γεωτεχνικής Μηχανικής. Χωρίς το ενδιαφέρον των φοιτητριών και φοιτητών και χωρίς τη δημιουργική δουλειά των νέων ερευνητών, διδακτόρων και υποψηφίων διδακτόρων, δεν θα είχε τη σημερινή μορφή και περιεχόμενο το μάθημα αυτό.

Λίγα λόγια για το μάθημα:

Η Γεωτεχνική Μηχανική (Geotechnical Engineering) περιλαμβάνει τους κλάδους της Τεχνικής Γεωλογίας (Engineering Geology), της Τεχνικής Σεισμολογίας (Engineering Seismology), της Εδαφομηχανικής (Soil Mechanics), και της Βραχομηχανικής (Rock Mechanics).

Όταν το 1996 σχεδίαζα το πλαίσιο αυτού του μαθήματος η ενθάρρυνση του δασκάλου μου Γεωργίου Βέη ήταν καθοριστική. Αλλωστε ανήκει στους πρωτοπόρους της Δορυφορικής Γεωδαισίας και της μελέτης των μετακινήσεων των τεκτονικών πλακών. Το μάθημα της Γεωτεχνικής Μηχανικής σχεδιάστηκε ώστε να παρέχει στον ΑΤΜ το υπόβαθρο γνώσεων για τη μελέτη των φαινομένων που συμβαίνουν στο ανώτερο μέρος του στερεού φλοιού και στην επιφάνεια της Γής (σεισμοί, κατολισθήσεις) και επηρεάζουν ως δράσεις τον άνθρωπο και το δομημένο περιβάλλον, καθώς επίσης και τη μηχανική συμπεριφορά των εδαφών και της βραχομάζας υπό την επίδραση της κατασκευής έργων. Η κατασκευή των έργων προκαλεί: α) μεταβολή της εντατικής κατάστασης που προϋπάρχει στο "έδαφος", β) παραμορφώσεις οι οποίες εκδηλώνονται ως καθιζήσεις στα επιφανειακά έργα ή ως μετακινήσεις των σημείων των επιφανειών εκσκαφής στα υπόγεια έργα και γ) μεταβολή στις υδραυλικές συνθήκες, δηλαδή τις υδροστατικές πιέσεις, την υπόγεια ροή του νερού και τη στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα. Οι παραδόσεις του μαθήματος αυτού αποσκοπούν στο να παρουσιάσουν τις εισαγωγικές έννοιες αυτής της ευρείας περιοχής, η οποία είναι σημαντική τόσο για τον Μηχανικό της Γεωπληροφορικής, ο οποίος με τις τεχνολογίες εντοπισμού θέσης, απεικόνισης και διαχείρισης της γεωγραφικής πληροφορίας είναι ο κατ'εξοχήν ειδικός για την τεκμηρίωση τη γεωμετρίας και της παρακολούθησης της μεταβολής της είτε σε κλίμακα φλοιού είτε σε κλίμακα έργων, όσο και για τον Μηχανικό που ασχολείται με τον σχεδιασμό και τη μελέτη των τεχνικών έργων.

Σελίδα εκπαιδευτικού λογισμικού πολυμέσων (GEOMECAL):

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/geomecal/index.html

Σελίδα με υλικό για το μάθημα:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/geotech/

Σελίδα με εκπαιδευτικό λογισμικό για το μάθημα:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/software

Η ημέρα του "π", pi Day

Η 14η Μαρτίου είναι η ημέρα του "π" (3.14)

H 3-14-15 (14 Μαρτίου, 15) ήταν η μοναδική ημερομηνία του αιώνα με τα πρώτα πέντε ψηφία του "π".

Κάθε χρόνο, αυτή την ημέρα το ΜΙΤ ανακοινώνει τους επιτυχόντες φοιτητές για το επόμενο έτος. 

Γίνονται και πολλές άλλες εκδηλώσεις με χιούμορ, όπως του National Academies Press

 Στη διεύθυνση:

 http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eventpage/usb000r2hc#scientific_moment-tensor

δείτε λεπτομέρειες για τον σεισμό στο Βόρειο Αιγαίο (24-05-2014). Προσέξτε ιδιαίτερα την απεικόνιση του τανυστή των ροπών (moment tensor) μέσω της στερεογραφικής προβολής

 Στη διεύθυνση:

 http://en.wikipedia.org/wiki/Mohr%27s_circle

θα βρείτε τα σχήματα όπως σας τα δείχνουμε στο μάθημα. Περιλαμβάνεται όλη η θεωρία και η διερεύνηση που αφορά στην προσήμανση των διατμητικών τάσεων, όπως σας τα αναπτύσσω.

Ευπαλίνειο Όρυγμα

Μία καταπληκτική αναπαράσταση της διάνοιξης, με επιμέλεια και αφήγηση από τον Ομότιμο Καθηγητή του ΕΜΠ Θ. Τάσιο και υποστήριξη του Ιδρύματος Δημητρίου

Υγρή άμμος

Πώς ο Reynolds  εισήγαγε τον όρο dilatancy

Ρέουσα άμμος

Γεωδυναμικό Ινστιτούτο   Πρόσφατοι σεισμοί

Δίκτυο επιταχυνσιογράφων Γεωδυναμικού Ινστιτούτου 

Σεισμός Κεφαλονιάς 2014

Τεκτονική, Santa Crouz Islands

"Ευφυής άμμος"

Media Library

Κατολισθήσεις (Landslides)

Φυσικοί κίνδυνοι

          Ειδικά Θέματα

 Σεισμός Honshu της Ιαπωνίας (2011/03/11)

           Πληροφορίες σεισμών με αφορμή τον σεισμό της Χιλής (2010/02/27)

• Δείτε  στη σελίδα της USGS και στη σελίδα IRIS Seismic Monitor λεπτομέρειες για τον σεισμό της Χιλής (2010/02/27) μεγέθους 8.8 της κλίμακας σεισμικής ροπής Mw και για την τεκτονική της περιοχής.
  
• Δείτε κατάλογο με Μεγέθη Ενέργειας Me.
• Χάρτης και διαγράμματα των σεισμών μεγέθους άνω των 8. Παρατηρείστε το αθροιστικό διάγραμμα σεισμικής ροπής. Πηγή USGS.
  
• Σεισμικότητα της Γής, η Πλάκα Nazca. Παρατηρείστε τον χάρτη με τις σχετικές μετακινήσεις που φθάνουν τα 80 mm ανά έτος.
  
• Σελίδα του σεισμολογικού κέντρου του Ομοσπονδιακού Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Ζυρίχης (ETHZ) με πληροφορίες σεισμών. 
• Στα έγγραφα προστέθηκε (12/03/2010) ο υπολογισμός της μεταβολής των τάσεων Coulomb που προκάλεσε ο μεγάλος σεισμός της Χιλής, από τον Νικόλα Χριστοδούλου,Διπλ. ΑΤΜ του ΕΜΠ.
• Απεικόνιση των κυρίων τάσεων του μηχανισμού γένεσης του σεισμού της 2010-02-27
  

• Με αφορμή τις βραχοπτώσεις των Τεμπών αναρτώ στη θέση αυτή δύο ανακοινώσεις απο το 11ο 
  Διεθνές Συνέδριο Βραχομηχανικής (Λισσαβώνα 2007), και από το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Αντισεισμικής Μηχανικής, (Νοέμβριος 2008)
• Δείτε σχετικό video για την κατολίσθηση των Τεμπών

       Γενικές πληροφορίες και περιγραφή του Μαθήματος

       Τοπογραφία και Γεωτεχνική Μηχανική

•  Το Ευπαλίνειο υδραγωγείο της Σάμου - Ένα άρθρο του μαθηματικού Apostol

(ένα παράδειγμα διδασκαλίας των μαθηματικών σε πρόγραμμα του CALTECH)  

• Από την Ιστορία της Επιστήμης(Surveying the Mont Cenis Tunnel)

• Η σήραγγα βάσης Gothard: μία πρόκληση για τη γεωδαισία και τη γεωτεχνική
• Geodetic Deformation Monitoring: From Geophysical to Engineering Roles (2005)
• Geodesy for Geotechnical and Structural Engineering - Deformation Measurements (2006)[Στα έγγραφα: Baden Conference]
• Geodesy for Geotechnical and Structural Engineering - Deformation Measurements and Analysis (2008) 
• Engineering Geodesy TU Wien
  
• Settlements Analysis of Mornos Earth Dam (Greece): Evidence from Numerical Modellng and Geodetic Monitoring" (2008)
  
• Ο ρόλος του ΑΤΜ στην πρόληψη και διαχείριση Φυσικών Καταστροφών
  
• Μικρο-αποτύπωση επιφανειών βράχου
  

Δείτε: 

Ένα "υπόγειο έργο"  (CERN) με απαίτηση χάραξης και κατασκευής με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια!

Ο τανυστής των τάσεων σε τρείς διαστάσεις

Χιαστί ρηγμάτωση τοιχοποιίας λόγω ανακυκλιζόμενης διατμητικής τάσης

προκαλούμενης από σεισμό.

Παρουσίαση της ένταξης του μαθήματος στο πλαίσιο των σπουδών

του Αγρονόμου-Τοπογράφου Μηχανικού

υπό μορφή Μητρώου Αλληλεπίδρασης

Όσοι έχουν ενδιαφέρον για τις προεκτάσεις αυτού του μαθήματος μπορούν να ανατρέχουν στις σελίδες των μαθημάτων:

Τεχνικά Υλικά

Εδαφομηχανική - Θεμελιώσεις

Εισαγωγή στην Εδαφομηχανική & Θεμελιώσεις

Θεωρία παραμορφώσεων στις κλίμακες Φλοιού και Τεχνικών Έργων

Μηχανική του Συνεχούς Μέσου

Σελίδα του Εργαστηρίου Δομικής Μηχανικής & Στοιχείων Τεχνικών Έργων με εκπαιδευτικό υλικό για το μάθημα της Γεωτεχνικής Μηχανικής:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/geotech/

Σελίδες μαθημάτων του MIT

http://ocw.mit.edu/OcwWeb/Global/all-courses.htm

Σελίδα με πηγές για διδασκαλία και έρευνα:

http://www.intute.ac.uk/

Δικτυακές πηγές του βιβλίου "Οι Σεισμοί" του B. Bolt

http://www.whfreeman.com/bolt/

 Βασική βιβλιογραφία:

Hudson & Harrison "Engineering Rock Mechanics"

Κούκης & Σαμπατακάκης "Τεχνική Γεωλογία"

Άλλες πηγές:

2) Eισαγωγή στη σεισμολογία / Β. Κ. Παπαζάχου

3) Engineering geology and construction / Fred G. Bell

4) Engineering geology rock in engineering construction / Richard E. Goodman

5) Mapping in engineering geology / Compiled by James S. Griffiths

6) Remote sensing geology / Ravi P. Gupta

8) Foundations of engineering geology / A. C. Waltham

9) Rock slope engineering / Evert Hoek, John Bray

10) Underground excavations in rock / Evert Hoek and Edwin T. Brown

Στα "έγγραφα" θα προστίθεται νέο υλικό

Σελίδα της United States Geological Survey (USGS) με εκπαιδευτικό-εποπτικό υλικό και αποτελέσματα έρευνας

για το φαινόμενο της παραμόρφωσης του φλοιού της Γης και της μεταβολής των επί τόπου τάσεων

http://quake.usgs.gov/research/deformation/modeling/index.html

Fundamentals of Physical Geography

Σελίδα του προγράμματος DEMETER (Detection of Electro-Magnetic Emissions Transmitted from Earthquake Regions) του

Centre National d'Etudes Spatiales 

 http://smsc.cnes.fr/DEMETER/index.htm

Προσωπική σελίδα διδάσκοντος:

http://users.ntua.gr/mgsakel/

Σελίδα ερευνητικού Προγράμματος στα πλαίσια του ΠΥΘΑΓΟΡΑ ΙΙ - ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/pythagoras/index.html

Σελίδα Εργαστηρίου Δομικής Μηχανικής & Στοιχείων Τεχνικών Έργων

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/

Σελίδα εκπαιδευτικού λογισμικού πολυμέσων (GEOMECAL):

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/geomecal/index.html

Σελίδα με υλικό για το μάθημα:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/geotech/

Σελίδα με εκπαιδευτικό λογισμικό για το μάθημα:

http://portal.survey.ntua.gr/main/labs/struct/software

Σελίδα Geoengineer με πολλούς συνδέσμους και υλικό (περιλαμβάνει και λογισμικό του εργαστηρίου μας στη σελίδα Geo-software):

http://www.geoengineer.org/

Σελίδα του Κέντρου Εκτίμησης Φυσικών Κινδύνων & Προληπτικού Σχεδιασμού της Σχολής ΑΤΜ:

http://www.ntua.gr/hazard

Three Gorges Project (China)

http://www.ctgpc.com.cn/en/index.php

http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article2537279.ece

http://english.peopledaily.com.cn/200202/07/eng20020207_90097.shtml

http://ieeexplore.ieee.org/iel5/9010/28602/01294090.pdf

http://dx.doi.org/10.1016/j.geomorph.2003.12.004