ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΕΣ:
Λεώπουλος Βρασίδας-Ιωάννης, Καθηγητής Ε.Μ.Π.
Ευάγγελος Μπέλλος, ΕΔΙΠ Ε.Μ.Π. 

Χατζηστέλιος Γεώργιος, ΕΔΙΠ Ε.Μ.Π.

ΓΡΑΦΕΙA:

Τομέας Βιομηχανικής Διοίκησης & Επιχειρησιακής Έρευνας,
Κτίριο E - Γραφ. Ε.106 και E113, Κτίριο N - Γραφ. N.019

ΤΗΛΕΦΩΝΑ:
210- 7723585 (Β. Λεώπουλος),

210- 7722708 (Ε.Μπέλλος)

210-7723697 (Γ. Χατζηστέλιος)

 Ε-MAIL:

vleo@central.ntua.gr (Β. Λεώπουλος)

vbel@central.ntua.gr  (Ε.Μπέλλος) 

gchatzis@mail.ntua.gr (Γ. Χατζηστέλιος)

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές αρχές ενός πελατο-κεντρικού επιχειρησιακού περιβάλλοντος όπου η ολική ποιότητα και η συνεχής βελτίωση των διεργασιών και των προϊόντων αποτελούν προϋποθέσεις για την επιτυχία μιας επιχείρησης και τη βελτίωση της ανταγωνιστικής της θέσης. Στο πλαίσιο του μαθήματος παρουσιάζονται οι βασικές αρχές της Διοίκησης Ολικής Ποιότητας, προδιαγράφεται η ανάπτυξη και ο έλεγχος Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας και αναλύονται οι απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001.

 Η Διοίκηση Ολικής Ποιότητας (ΔΟΠ) είναι μια φιλοσοφία διοίκησης και ένα σύστημα τεχνικών και εργαλείων που στοχεύει στη συνεχή βελτίωση μιας επιχείρησης ώστε να ικανοποίει τους πελάτες της και συνεπώς να καθίσταται βιώσιμη και ανταγωνιστική. Το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 προδιαγράφει υπό μορφή απαιτήσεων ένα σύνολο καλών πρακτικών για τη διαχείριση της ποιότητας. Αποτελεί το πιο διαδεδομένο πρότυπο διαχείρισης ποιότητας στον κόσμο. Το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001 καθορίζει τις απαιτήσεις ενός συστήματος διαχείρισης ποιότητας που πρέπει να εφαρμόζει ένας δημόσιος οργανισμός ή μια ιδιωτική επιχείρηση, ανεξαρτήτως του κλάδου δραστηριοποίησής της, όταν επιθυμεί να αποδείξει την ικανότητα της να παρέχει σε σταθερή βάση, προϊόντα ή υπηρεσίες που ικανοποιούν τις απαιτήσεις του πελάτη αλλά και απαιτήσεις που προκύπτουν από τη νομοθεσία. Η πιστοποίηση ενός συστήματος διαχείρισης ποιότητας αποτελεί την επίσημη αναγνώριση της εφαρμογής του και συνιστά σημαντικό πλεονέκτημα της επιχείρησης απέναντι στον ανταγωνισμό.

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ:

Ενότητα 1

-   Βασικές έννοιες σχετικά με τη διοίκηση ποιότητας

-   Οι επτά αρχές διοίκησης ποιότητας

-   Ο Κύκλος του Deming

Ενότητα 2

-   Η έννοια του προτύπου 

-   Ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) και η διεθνής προτυποποίηση 

-   Η οικογένεια προτύπων ISO 9000 

-   Το πρότυπο ΕΛΟΤ ISO 9001

Ενότητα 3

-   Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας 

-   Ανάλυση πλαισίου λειτουργίας Οργανισμού. Εργαλεία και τεχνικές.

·         Ανάλυση εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος

·         Η ανάλυση SWOT, PEST και 5 δυνάμεων του Porter

·         Η ανάλυση ενδιαφερομένων μερών

 Ενότητα 4 

- Ηγεσία και Δέσμευση 

-   Ανάπτυξη Πολιτικής για τη Διαχείριση Ποιότητας

-   Ρόλοι, υπευθυνότητες και αρμοδιότητες

·         Το Οργανόγραμμα. Σχεδιασμός εργασιών και τμηματοποίηση.

·         Βασικές έννοιες σχετικά με τις οργανωτικές δομές.

·         Σχέσεις ιεραρχίας και εξουσίας

·         Η ανάπτυξη του οργανογράμματος

Ενότητα 5

-   Σχεδιασμός Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας 

-   Θέσπιση στόχων και παρακολούθηση των επιδόσεων 

-   Διαχείριση διακινδύνευσης

 Ενότητα 6 

-   Πόροι για την καθιέρωση και εφαρμογή Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας 

-   Τεκμηρίωση Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας

Ενότητα 7 

-   Σχεδιασμός, λειτουργία και έλεγχος διεργασιών 

-   Έλεγχος της παραγωγής προϊόντων 

-   Ταυτοποίηση και ιχνηλασιμότητα 

-   Έλεγχος των μη συμμορφούμενων αποτελεσμάτων

Ενότητα 8

-   Έλεγχος των παρεχόμενων από εξωτερικά μέρη διεργασιών, προϊόντων και υπηρεσιών 

-   Αξιολόγηση επιδόσεων. Παρακολούθηση, μέτρηση, ανάλυση και αξιολόγηση

 Ενότητα 9 

-   Εσωτερική επιθεώρηση. 

-   Ανασκόπηση από τη Διοίκηση. 

-   Διαδικασίες πιστοποίησης. Χορήγηση και διατήρηση του Πιστοποιητικού Συστήματος Ποιότητας

 Ενότητα 10

-   Επισκόπηση - συμπεράσματα μαθήματος.

 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ:

·         ΕΛΟΤ 2015, ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9000:2015 Συστήματα διαχείρισης της ποιότητας - Θεμελιώδεις αρχές και λεξιλόγιο, Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ), Αθήνα.

·         ΕΛΟΤ 2015, ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001:2015 Συστήματα διαχείρισης της ποιότητας Απαιτήσεις, Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ), Αθήνα.

·         Λεώπουλος, Β. 2018, Συστήματα Διαχείρισης Ποιότητας, Σημειώσεις μαθήματος Διοίκησης Ποιότητας ΕΜΠ, Αθήνα.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι σπουδαστές θα είναι σε θέση να:

• Κατανοούν τις βασικές αρχές και την ορολογία της Διοίκησης Ποιότητας, τις απαιτήσεις των Συστημάτων Διαχείρισης Ποιότητας και τις μεθόδους / τεχνικές του Ελέγχου Ποιότητας.
• Κατανοούν και να εφαρμόζουν τις διεργασίες για την ανάπτυξη, εφαρμογή, επιθεώρηση και πιστοποίηση συστημάτων διαχείρισης ποιότητας σύμφωνα με τις απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO9001
• Εφαρμόζουν τις κύριες μεθόδους και τεχνικές των εργαλείων ποιότητας.
• Αναλύουν προβλήματα σχετικά με τη διοίκηση, τη διαχείριση και τον έλεγχο ποιότητας.

 ΥΛΗ

Συστήματα διαχείρισης της ποιότητας (ΣΔΠ). Η έννοιες του Ελέγχου Ποιότητας, της Διασφάλισης Ποιότητας, και της Διαχείρισης Ποιότητας. Ορισμός και διαστάσεις της ποιότητας.

Διεθνή πρότυπα, ο Διεθνής Οργανισμός Τυποποίησης (ISO) και το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ ISO9001.

Οι απαιτήσεις του προτύπου ΕΛΟΤ ΕΝ ISO9001.

Πλαίσιο λειτουργίας του Οργανισμού: Πεδίο εφαρμογής του συστήματος, ενδιαφερόμενα μέρη, διεργασίες.

Ηγεσία: Δέσμευση της Διοίκησης, πολιτική ποιότητας, ρόλοι υπευθυνότητες και αρμοδιότητες.

Σχεδιασμός: Διαχείριση διακινδύνευσης, στόχοι ποιότητας και σχεδιασμός αλλαγών.

Πόροι: Τεκμηριωμένη πληροφόρηση, έλεγχος εντύπων και αρχείων, διαδικασίες τεκμηρίωσης. Επαγγελματική επάρκεια και διαδικασίες εκπαίδευσης προσωπικού. Υποδομές και ικανότητα εξοπλισμού.

Σχεδιασμός λειτουργία και έλεγχος των διεργασιών: Διεργασιακή προσέγγιση. Μεταβλητότητα της παραγωγικής διεργασίας. Ικανότητα και στατιστικός έλεγχος της παραγωγικής διεργασίας.

Απατήσεις για προϊόντα και υπηρεσίες. Διεργασίες που σχετίζονται με τους πελάτες (ανασκόπηση συμβάσεων). Διεργασίες αγορών. Διεργασίες παραγωγής προϊόντων και παροχής υπηρεσιών. Απόδοση ταυτότητας και ιχνηλασιμότητα. Ιδιοκτησία του πελάτη και έλεγχος συσκευών παρακολούθησης και μέτρησης. Παρακολούθηση και μέτρηση του προϊόντος, έλεγχος του μη συμμορφούμενου προϊόντος.

Αξιολόγηση των επιδόσεων: Ανασκόπηση του συστήματος από τη Διοίκηση. Διαδικασίες εσωτερικής επιθεώρησης.

Διαδικασίες πιστοποίησης: Χορήγηση και διατήρηση του πιστοποιητικού συστήματος ποιότητας.

Βαθμολογία

Η βαθμολογία του μαθήματος προκύπτει από γραπτή εξέταση 100% (σημειώσεις και βιβλία επιτρέπονται).