Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση των σπουδαστών με (1) περιστατικά αποκατάστασης, (2) τις κύριες κατηγορίες τεχνολογιών αποκατάστασης εδάφους και υπόγειου νερού ρυπασμένων από τοξικές ουσίες και (3) τις φυσικές, χημικές και βιολογικές αρχές στις οποίες βασίζονται η εκτίμηση της εξάπλωσης της ρύπανσης καθώς και η επιλογή και ο σχεδιασμός τεχνολογιών αποκατάστασης.

Μετά την επιτυχή παρακολούθηση του μαθήματος, ο μεταπτυχιακός φοιτητής θα πρέπει να είναι ικανός:

 - να εκτιμά την ποσότητα νερού που μπορεί να αντληθεί από ένα ρυπασμένο υδροφορέα καθώς και τη χρονική και χωρική κατανομή των ρύπων για απλά περιστατικά ρύπανσης και αποκατάστασης με άντληση

- να υπολογίζει τη συνολική μάζα του ρύπου στο έδαφος με βάση δείγματα εδάφους, υπόγειου νερού ή εδαφικού αέρα

- να αξιολογεί την κατ’ αρχήν καταλληλότητα τεχνολογιών αποκατάστασης με βάση τα χαρακτηριστικά του ρυπασμένου μέσου και του ρύπου

- να αποτιμά τη διακινδύνευση της ανθρώπινης υγείας συνυπολογίζοντας διαφορετικούς τρόπους έκθεσης στους ρύπους του εδάφους και του υπόγειου νερού

- να υπολογίζει τα βασικά μεγέθη που υπεισέρχονται στο σχεδιασμό ενός περατού διαφράγματος-αντιδραστήρα, όπως πάχος, μήκος διαφράγματος και ποσότητα μέσου πλήρωσης του διαφράγματος για συγκεκριμένους οργανικούς και ανόργανους ρύπους

- να υπολογίζει τα βασικά μεγέθη που υπεισέρχονται στο σχεδιασμό και τη λειτουργία μιας εγκατάστασης άντλησης εδαφικού αέρα, όπως ακτίνα επιρροής ανά γεώτρηση άντλησης εδαφικού αέρα, απαιτούμενος αριθμός γεωτρήσεων, εκτιμώμενος χρόνος λειτουργίας της εγκατάστασης για την ολοκλήρωση των εργασιών αποκατάστασης

- να υπολογίζει τις απαιτήσεις σε οξυγόνο και μακροθρεπτικά συστατικά για την αερόβια διάσπαση οργανικών ρύπων, καθώς και το ρυθμό προσθήκης τους, κατά την εφαρμογή μεθόδων βιοαποκατάστασης στην ακόρεστη ή στην κορεσμένη ζώνη

- να αξιολογεί τα αποτελέσματα των δοκιμών περιβαλλοντικού χαρακτηρισμού στερεών υλικών, όπως ρυπασμένα εδάφη, στερεά απόβλητα, ιζήματα κλπ, ως προς τις εναλλακτικές δυνατότητες διαχείρισής τους

- να προτείνει εναλλακτικές μεθόδους σταθεροποίησης ανάλογα με το είδος των ρύπων και τα χαρακτηριστικά του εδάφους και να αξιολογεί την αποτελεσματικότητα των μεθόδων με βάση τα διαθέσιμα αποτελέσματα εργαστηριακών δοκιμών ή/και δοκιμών πεδίου

- να εντοπίζει τις κρίσιμες παραμέτρους σχεδιασμού και να προσδιορίζει την προβλεπόμενη διάρκεια των έργων αποκατάστασης σε χαρακτηριστικές περιπτώσεις εφαρμογής τεχνικών φυτοεξυγίανσης

Εισαγωγή: Χαρακτηρισμός και αποκατάσταση ρυπασμένων χώρων, περιστατικά, νομοθεσία. Κίνηση υπόγειου νερού, εφαρμογή σε τεχνολογίες αποκατάστασης. Αλληλεπίδραση εδαφικών φάσεων – ρύπων, εφαρμογή σε χαρακτηρισμό ρυπασμένων χώρων. Μεταφορά ρύπων στο υπέδαφος, εφαρμογές σε παραδείγματα ρύπανσης και αποκατάστασης. Ανάλυση διακινδύνευσης. Επισκόπηση τεχνολογιών αποκατάστασης. Φυσικές μέθοδοι απομάκρυνσης οργανικών ρύπων (άντληση ατμών). Βιολογικές μέθοδοι απομάκρυνσης οργανικών ρύπων. Περατά διαφράγματα. Δοκιμές περιβαλλοντικού χαρακτηρισμού (δοκιμές εκπλυσιμότητας). Τεχνολογίες σταθεροποίησης. Φυτοαποκατάσταση.

Μαρίνα Πανταζίδου (συντονίστρια), Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, Τομέας Γεωτεχνικής, τηλ. 3745, mpanta@central.ntua.gr

Νυμφοδώρα Παπασιώπη, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών, Τομέας Μεταλλουργίας και Τεχνολογίας Υλικών, τηλ. 2298, papasiop@metal.ntua.gr

Άνθιμος Ξενίδης, Σχολή Μηχανικών Μεταλλείων – Μεταλλουργών, Τομέας Μεταλλουργίας και Τεχνολογίας Υλικών, τηλ. 2300, axen@central.ntua.gr

• Μάθημα 1, Εισαγωγή, Περιστατικά
  
• Μάθημα 2, Ροή υπόγειου νερού
• Μάθημα 3, Αλληλεπίδραση ρύπων-εδάφους
  
• Μάθημα 4, Μεταφορά ρύπων
• Μάθημα 5, Εφαρμογές μεταφοράς ρύπων
• Μάθημα 6, Ανάλυση διακινδύνευσης
• Μάθημα 7, Επισκόπηση τεχνολογιών αποκατάστασης
• Μάθημα 8, Περατά διαφράγματα
• Μάθημα 9, Φυσικές μέθοδοι αποκατάστασης
  
• Μάθημα 10, Βιολογικές μέθοδοι αποκατάστασης
• Μάθημα 11, Δοκιμές περιβαλλοντικού χαρακτηρισμού
  
• Μάθημα 12, Σταθεροποίηση
• Μάθημα 13, Φυτοαποκατάσταση
  

Εβδομαδιαίο Πρόγραμμα 2019-2020