Γενικά στοιχεία
Η Πρακτική Άσκηση των σπουδαστών της Σχολής Ναυπηγών αποτελεί κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα του προγράμματος σπουδών. Οι σπουδαστές της Σχολής μπορούν να επιλέξουν την εκτέλεση Πρακτική Άσκηση επί πλοίου, σε ναυπηγεία, ναυπηγο-επισκευαστικές μονάδες, νηογνώμονες, ναυπηγικά γραφεία, ναυτιλιακές επιχειρήσεις ή άλλες τεχνικές επιχειρήσεις ή σε υπηρεσίες του ευρύτερου ναυπηγικού-ναυτιλιακού τομέα.
Κατά την διάρκεια της Πρακτικής Άσκησης, κάθε σπουδαστής παρακολουθείται, εκπαιδεύεται και αξιολογείται από διπλωματούχο μηχανικό του φορέα υποδοχής, αλλά και από μέλος ΔΕΠ της Σχολής. Κατά την επιστροφή του, ο σπουδαστής παραδίδει εργασία στην οποία περιγράφει λεπτομερώς τις εγκαταστάσεις όπου εκπαιδεύτηκε, αναφέρει διεξοδικά τις φάσεις της Πρακτικής Άσκησης και την εμπειρία που απέκτησε, και αναλύει τις εργασίες που του ανατέθηκαν. Στην συνέχεια υποβάλλεται σε προφορική εξέταση από επιτροπή μελών ΔΕΠ της Σχολής η οποία και βαθμολογεί την επίδοση του σπουδαστή στο μάθημα της Π.Α.
Για την αξιολόγηση των σπουδαστών η Σχολή ορίζει επιτροπή από μέλη ΔΕΠ, που περιλαμβάνει έναν τουλάχιστον εκπρόσωπο καθενός από τους τέσσερις Τομείς της Σχολής, τον υπεύθυνο Π.Α. και τον αναπληρωτή υπεύθυνο Π.Α.
Οι σπουδαστές που επιλέγουν Πρακτική Άσκηση επί πλοίου, αφού παρακολουθήσουν επιτυχώς εκπαίδευση σε σωστικά μέσα από τις σχολές του Εμπορικού Ναυτικού και αποκτήσουν ναυτικό φυλλάδιο, τοποθετούνται σε πλοία ελληνικής πλοιοκτησίας (κατά κανόνα ποντοπόρα ή διεθνούς ακτοπλοΐας). Στο πλοίο συμμετέχουν στις καθημερινές δραστηριότητες του πληρώματος μηχανής υπό την επίβλεψη του πρώτου μηχανικού, αλλά και της γέφυρας, υπό την επίβλεψη αξιωματικών του πλοίου. Κατ’ αυτόν τον τρόπο εξοικειώνονται με το πλοίο και τα διάφορα συστήματα, εξαρτήματα και μηχανήματά του και εκπαιδεύονται σε θέματα λειτουργίας, και συντήρησης. Από τις εργασίες που ανατίθενται στους σπουδαστές ή που οι τελευταίοι έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν κατά την παραμονή τους στο πλοίο, αναφέρονται ενδεικτικά: Χειρισμοί επιστομίων δικτύων σωληνώσεων, μέτρηση στάθμης υγρού δεξαμενών, επιθεώρηση δεξαμενών, δοκιμή στεγανότητας δεξαμενών, χειρισμοί διαφραγμάτων δικτύων αεραγωγών, εκκίνηση και στάση ανεμιστήρων, αντλιών, αεροσυμπιεστών, φυγοκεντρικών διαχωριστών και κινητήρων Diesel. Ακόμη, παραλληλισμός ηλεκτροπαραγωγού ζεύγους, φόρτιση, αποφόρτιση, στάση. Χειρισμός γερανών, μηχανουργικές εργασίες ελαφράς μορφής, χρήση εργαλείων χειρός και πεπιεσμένου αέρα. Μετρήσεις ανοχών και διαστάσεων. Καταγραφή παραμέτρων λειτουργίας κυρίων μηχανών (ισχύς, στροφές, ροπή, κατανάλωση, θερμοκρασίες, πιέσεις κ.λ.π.), ηλεκτρογεννητριών, αντλιών και λοιπών βοηθητικών μηχανημάτων. Ρυθμίσεις κυρίων μηχανών, έλεγχος/αντικατάσταση βαλβίδων, ελατηρίων, εμβόλων, χιτωνίων κ.λ.π. Καταγραφή λειτουργικών παραμέτρων ναυσιπλοΐας (στίγμα, ταχύτητα, διανυθείσες αποστάσεις, χρόνοι, κατάσταση θάλασσας. Έλεγχος καταστάσεων φόρτωσης – draft survey.
Οι σπουδαστές που επιλέγουν Πρακτική Άσκηση στην στεριά, αποστέλλονται σε ναυπηγεία, ναυπηγο-επισκευαστικές μονάδες, νηογνώμονες, ναυπηγικά γραφεία, ναυτιλιακές επιχειρήσεις ή άλλες τεχνικές επιχειρήσεις ή σε υπηρεσίες του ευρύτερου ναυπηγικού-ναυτιλιακού τομέα. Υπό την επίβλεψη διπλωματούχου μηχανικού του φορέα υποδοχής ενημερώνονται για την λειτουργία των διαφόρων τμημάτων και μονάδων της επιχείρησης και περνούν από διαδικασίες εκπαίδευσης, ανάλογα με την φύση του φορέα υποδοχής.
Στα ναυπηγεία εκπαιδεύονται στο χειρισμό εργαλειομηχανών (π.χ. τόρνοι, φρέζες, δράπανα, αυτόματες μηχανές κοπής και σήμανσης ελασμάτων), σε ηλεκτροσυγκολλήσεις, φλογοκοπή, χάραξη ελασμάτων, διαδικασίες ποιοτικού ελέγχου, προγραμματισμό παραγωγής. Ακόμη, μηχανουργικές εργασίες ελαφράς μορφής, χρήση εργαλείων χειρός και πεπιεσμένου αέρα, μετρήσεις ανοχών και διαστάσεων, επιθεώρηση ελασμάτων και κατασκευαστικών στοιχείων, επιθεώρηση δεξαμενών, δοκιμή στεγανότητας δεξαμενών. Παράλληλα τους δίνεται η ευκαιρία να παρακολουθήσουν βασικές ναυπηγικές εργασίες όπως π.χ. δεξαμενισμούς και αποδεξαμενισμούς πλοίων (στα μεγάλα ναυπηγεία που διαθέτουν πλωτές δεξαμενές), ανελκύσεις και καθελκύσεις πλοίων (στις μικρότερες ναυπηγοεπισκευαστικές μονάδες), εξάρμοση, έλεγχο, ευθυγράμμιση άξονα, συντήρηση-επισκευή κυρίων μηχανών και μηχανημάτων κ.λ.π.
Στους νηογνώμονες οι σπουδαστές εκπαιδεύονται στη χρήση εξειδικευμένων ναυπηγικών προγραμμάτων Η/Υ, στον έλεγχο σχεδίων και μελετών, στην ερμηνεία και εφαρμογή κανονισμών κ.λ.π. Επίσης, συνοδεύοντας τους επιθεωρητές του νηογνώμονα σε επιθεωρήσεις πλοίων (είτε πρόκειται για επιθεωρήσεις νέων κατασκευών είτε για περιοδικές επιθεωρήσεις υπαρχόντων πλοίων) έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν κατά περίπτωση τις εργασίες που αναφέρθηκαν προηγουμένως για τους εκπαιδευόμενους σε πλοία ή ναυπηγεία.
Στα ναυπηγικά γραφεία οι σπουδαστές εκπαιδεύονται στη χρήση εξειδικευμένων ναυπηγικών προγραμμάτων Η/Υ, στον έλεγχο σχεδίων και μελετών, στην ερμηνεία και εφαρμογή κανονισμών την ανάλυση και κοστολόγηση εργασιών, την σύνταξη προσφορών κ.λ.π. Επίσης, συνοδεύοντας τους διπλωματούχους ναυπηγούς της εταιρείας σε επιθεωρήσεις πλοίων έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν κατά περίπτωση όλες τις εργασίες που αναφέρθηκαν προηγουμένως για τους εκπαιδευόμενους σε πλοία ή ναυπηγεία.
Στις ναυτιλιακές εταιρίες οι σπουδαστές, υπό την επίβλεψη και με την υποστήριξη των εκπαιδευτών μελετούν λεπτομερώς τα τεχνικά στοιχεία των πλοίων της εταιρίας, ανατρέχοντας για το σκοπό αυτό στα διαθέσιμα σχέδια, μελέτες, τεχνικές προδιαγραφές. Παρακολουθούν και συμμετέχουν στις τρέχουσες εργασίες ελέγχου και υποστήριξης της λειτουργίας των πλοίων, στον προγραμματισμό των εργασιών συντήρησης, τον έλεγχο και την τήρηση των πιστοποιητικών αξιοπλοΐας, εκπαιδεύονται στην εφαρμογή των ισχυόντων κανονισμών, του συστήματος ISM και των προδιαγραφών λειτουργίας κατά ISO και αναλαμβάνουν την εκπόνηση μελετών φόρτωσης και ευστάθειας. Κατά περίπτωση συμμετέχουν στον προγραμματισμό, κοστολόγηση και έλεγχο επισκευών και μετασκευών.
Κατά την επιστροφή του, ο φοιτητής παραδίδει εργασία στην οποία περιγράφει λεπτομερώς τις εγκαταστάσεις όπου εκπαιδεύτηκε, αναφέρει διεξοδικά τις φάσεις της Πρακτικής Άσκησης και την εμπειρία που απέκτησε, και αναλύει τις εργασίες που του ανατέθηκαν και σε συνέχεια υποβάλλεται σε προφορική εξέταση επί του αντικειμένου της Π.Α. του. Κατά τον υπολογισμό του τελικού βαθμού του φοιτητή στο μάθημα της Πρακτικής Άσκησης, λαμβάνεται υπ’ όψιν η προφορική εξέταση, η ποιότητα και πληρότητα της εργασίας του και η αξιολόγηση από τον επιβλέποντα του Φορέα Υποδοχής.
Υπεύθυνος Πρακτικής Άσκησης – Διδάσκων: N. Βεντίκος
Κατά την διάρκεια της Πρακτικής Άσκησης, κάθε φοιτητής παρακολουθείται, εκπαιδεύεται και αξιολογείται από διπλωματούχο μηχανικό ή/και εξειδικευμένο τεχνικό του Φορέα Υποδοχής ή τον πρώτο μηχανικό του πλοίου όταν επιλέγεται Π.Α. σε πλοίο. Για κάθε φοιτητή που μετέχει στην Πρακτική Άσκηση ορίζεται από τη Σχολή ένας Επόπτης (Επιβλέπων Καθηγητής) ο οποίος έχει την επιστημονική και μόνο ευθύνη της Πρακτικής Άσκησης. Καθήκοντα εποπτών ανατίθενται σε όλα τα μέλη ΔΕΠ της Σχολής καθώς και στα μέλη Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π. της Σχολής κ.κ. Ε. Ηλιοπούλου, Γ. Παπατζανάκη, Α. Αλισαφάκη, Ι. Γεωργίου, Γ. Κατσαούνης, Δ. Τριπερίνας, Χ. Σαράφογλου, Θ. Τσούρβα, Ν. Αλεξανδράκης.
Φάσεις / χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της πρακτικής άσκησης:
- Εγγραφή σπουδαστών: Οι σπουδαστές που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν στην Πρακτική Άσκηση εγγράφονται στο αντίστοιχο κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα του 8ο ή 9ο εξαμήνου του προπτυχιακού προγράμματος σπουδών της Σχολής. Η εγγραφή γίνεται στην αρχή του χειμερινού ή εαρινού εξαμήνου σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά προθεσμίες που ορίζονται από το αντίστοιχο Ημερολόγιο Ακαδημαϊκού Έτους. Μετά την εγγραφή τους στο Μάθημα της Πρακτικής Άσκησης, οι σπουδαστές έρχονται σε επαφή με τον Υπεύθυνο Πρακτικής Άσκησης προκειμένου να επιλέξουν το είδος του φορέα υλοποίησης (π.χ. ναυπηγείο, νηογνώμονας, ναυπηγικό γραφείο, ναυτιλιακή εταιρεία, πλοίο κ.λ.π.) όπου επιθυμούν να τοποθετηθούν, καθώς επίσης και την προτιμώμενη περίοδο Πρακτικής Άσκησης.
- Εύρεση εταιρειών, τοποθέτηση σπουδαστών: Σύμφωνα με τις υπάρχουσες αιτήσεις των σπουδαστών ο Υπεύθυνος Πρακτικής Άσκησης, συνεπικουρούμενος από τα μέλη της ομάδας υλοποίησης φροντίζει για την εύρεση των κατάλληλων φορέων απασχόλησης και την τελική τοποθέτηση των φοιτητών για τις τρεις περιόδους (κύκλους) πρακτικής άσκησης κατ’ έτος (εαρινή περίοδος, θερινή περίοδος, χειμερινή περίοδος). Με βάση τη μέχρι τώρα εμπειρία, όλες οι αιτήσεις των σπουδαστών ικανοποιούνται καθώς η ανεύρεση εταιρειών υποδοχής δεν αποτέλεσε ιδιαίτερο πρόβλημα. Σε περίπτωση που παρουσιαστεί πρόβλημα ικανοποίησης όλων των αιτήσεων, προβλέπεται η επιλογή των σπουδαστών που θα συμμετάσχουν σύμφωνα με κατατακτήριο πίνακα που θα καταρτίζεται με βάση το σύνολο των μαθημάτων που έχουν περάσει και τη βαθμολογία που έχουν συγκεντρώσει.
- Εκτέλεση Πρακτικής Άσκησης: Κάθε σπουδαστής παρουσιάζεται στον υπεύθυνο (επιβλέποντα) του φορέα απασχόλησης προκειμένου να αρχίσει την Πρακτική Άσκηση του. Ο σπουδαστής τοποθετείται στο αντίστοιχο τμήμα (ή τμήματα κατά σειράν) σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχει καταρτιστεί, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τυχόν ειδικά ενδιαφέροντα του εκπαιδευόμενου. Ο σπουδαστής εκτελεί την Πρακτική Άσκηση υπό την επίβλεψη και τις οδηγίες του προσωπικού του φορέα απασχόλησης και παράλληλα συντάσσει αναλυτική έκθεση-εργασία με το αντικείμενο της Πρακτικής Άσκησης που εκτελεί την οποία θα καταθέσει στη Σχολή μετά την επιστροφή του.
- Επιστροφή στη Σχολή – Αξιολόγηση Πρακτικής Άσκησης: Οι σπουδαστές επιστρέφοντας στη σχολή υποβάλουν αναλυτική έκθεση-εργασία με το αντικείμενο της Πρακτικής Άσκησης που έχουν εκτελέσει, καθώς και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά (Βεβαίωσης Εκτέλεσης Πρακτικής και κατά περίπτωση Βεβαίωση περί μη καταβολής οικονομικής ενίσχυσης από το φορέα απασχόλησης) προκειμένου να διαπιστωθεί και να αναγνωριστεί η εκτέλεση της Πρακτικής Άσκησης. Εν συνεχεία υποβάλλονται σε προφορική εξέταση από μέλη ΔΕΠ που έχει ορίσει προς τούτο η Γενική Συνέλευση της Σχολής. Ο βαθμός επίδοσης του σπουδαστή ορίζεται συνυπολογίζοντας τα αποτελέσματα της προφορικής εξέτασης, την αναλυτική έκθεση-εργασία που υπέβαλε ο σπουδαστής, καθώς επίσης και την αξιολόγηση του επιβλέποντος από τον φορέα απασχόλησης. Η Πρακτική Άσκηση ολοκληρώνεται με την κατάθεση βαθμολογίας στη Γραμματεία της Σχολής κατά τις τρεις περιόδους που προβλέπονται από το Ημερολόγιο Ακαδημαϊκού Έτους (Κανονική Περίοδο Χειμερινού Εξαμήνου, Κανονική Περίοδο Εαρινού Εξαμήνου, και Επαναληπτική Περίοδο Σεπτεμβρίου) και με την καταβολή οικονομικής ενίσχυσης στους σπουδαστές που δεν έλαβαν οικονομική ενίσχυση από το φορέα απασχόλησης.
Διαδικασία πιστοποίησης / ολοκλήρωσης της πρακτικής άσκησης (από τον φορέα υλοποίησης και τον φορέα απασχόλησης):
- Από τον Φορέα Απασχόλησης: Ο φορέας απασχόλησης ορίζει ένα εργαζόμενο (κατά προτίμηση Διπλωματούχο Μηχανικό ή γενικότερα πτυχιούχο ΑΕΙ σχετικής ειδικότητας) σαν επιβλέποντα του σπουδαστή. Ο επιβλέπων παρακολουθεί τον σπουδαστή, του αναθέτει εργασίες ή τον τοποθετεί στα διάφορα τμήματα / μονάδες του φορέα απασχόλησης μέχρι την ολοκλήρωση της Π.Α. Ο σπουδαστής κατά την επιστροφή του από τον φορέα απασχόλησης προσκομίζει αναλυτική έκθεση-εργασία με το αντικείμενο της Π.Α. καθώς επίσης και ειδικό έντυπο Βεβαίωσης Εκτέλεσης Πρακτικής Άσκησης, υπογεγραμμένο τον επιβλέποντα. Για την καταβολή αποζημίωσης στο σπουδαστή θα πρέπει να προσκομιστεί επίσης βεβαίωση από το φορέα απασχόλησης με τη οποία να βεβαιώνεται ότι στο σπουδαστή δεν χορηγήθηκε οικονομική ενίσχυση από το φορέα απασχόλησης, στη οποία θα πρέπει απαραιτήτως να αναφέρεται ότι "η Βεβαίωση αυτή είναι μοναδική".
- Από τον Φορέα Υλοποίησης: Για την ολοκλήρωση της Πρακτικής Άσκησης ο σπουδαστής υποβάλλεται σε προφορική εξέταση από μέλη ΔΕΠ της Σχολής. Ο βαθμός επίδοσης του σπουδαστή ορίζεται συνυπολογίζοντας τα αποτελέσματα της προφορικής εξέτασης, την αναλυτική έκθεση-εργασία που υπέβαλε ο σπουδαστής, καθώς επίσης και η αξιολόγηση του επιβλέποντος από τον φορέα απασχόλησης.