Γενικά στοιχεία
Στόχος του μαθήματος είναι η κατανόηση εννοιών, η παροχή βασικών γνώσεων και η ανάπτυξη της ικανότητας πραγματοποίησης σχετικών υπολογισμών, αναφορικά με:
- Την έννοια της ραδιενεργού διάσπασης, τα διάφορα ήδη ιοντιζουσών ακτινοβολιών και τα διάφορα ήδη ραδιενεργών πηγών.
- Τους μηχανισμούς αλληλεπίδρασης των διαφόρων ειδών ιοντιζουσών ακτινοβολιών με την ύλη.
- Την τεχνική της προσομοίωσης Monte-Carlo και την εφαρμογή της στην προσομοίωση της αλληλεπίδρασης ακτινοβολιών με την ύλη.
- Θέματα δοσιμετρίας ραδιενεργών ακτινοβολιών
- Στοιχειώδεις δοσιμετρικούς υπολογισμούς και υπολογισμούς θωρακίσεων έναντι ιοντιζουσών ακτινοβλιών
Η ύλη του μαθήματος περιλαμβάνει:
i. Αλληλεπιδράσεις βαρέων σωματιδίων με την ύλη
ii. Αλληλεπίδραση θραυσμάτων σχάσεως με την ύλη
iii. Αλληλεπίδραση σωματιδίων-β με την ύλη
iv. Φωτονιακές ακτινοβολίες (ακτίνες-γ και ακτίνες-Χ, φύση και παραγωγή)
v. Αλληλεπίδραση φωτονιακών ακτινοβολιών με την ύλη
vi. Αλληλεπίδραση νετρονίων με την ύλη
vii. Προσομοίωση Monte-Carlo της αλληλεπίδρασης ακτινοβολίας με την ύλη
viii. Στοιχεία Ραδιοβιολογίας. Βιολογικές συνέπειες των ιοντιζουσών ακτινοβολιών
ix. Μεγέθη και μονάδες δοσιμετρίας ιοντιζουσών ακτινοβολιών
x. Εσωτερική και εξωτερική ακτινοβόληση του ανθρωπίνου οργανισμού.
xi. Γραμμικά μη-γραμμικά μοντέλα δόσης - διακινδύνευσης. Επιδημιολογικές μελέτες
xii. Θωράκιση κατά της ακτινοβολίας-γ και υπολογισμοί θωρακίσεων
xiii. Συντελεστές επαύξησης ροής και έκθεσης για διάφορες γεωμετρίες θωρακίσεων
xiv. Θωράκιση κατά και των νετρονίων και θέρμανση θωρακίσεων.
xv. Αρχές ακτινοπροστασίας,σχετική νομοθεσία, όρια και κανονισμοί
xvi. Δοσίμετρα προσωπικού και φορητά όργανα. Βαθμονόμηση φορητών οργάνων
G. Knoll, Radiation Detection and Measurement (διατίθεται στη βιβλιοθήκη του ΕΜΠ)
J.K. Shultis & R.E. Faw, Radiation Shielding (διατίθεται στη βιβλιοθήκη του ΕΜΠ)
Στα πλαίσια του μαθήματος πραγματοποιούνται οι παρακάτω προαιρετικές εργαστηριακές ασκήσεις:
- Μελέτη του φάσματος μηχανής ακτίνων-Χ.
- Προσδιορισμός του ολικού γραμμικού συντελεστή εξασθένησης φωτονίων.
- Μελέτη της οπισθοσκέδασης και προσδιορισμός της εμβέλειας σωματιδίων-β
- Βαθμονόμηση φορητού οργάνου για τη μέτρηση του ρυθμού δόσης
- Πειραματικός προσδιορισμός του συντελεστή επαύξησης δόσης και έκθεσης γ-ακτινοβολίας