Γενικά στοιχεία
Περιγραφή μαθήματος
Το μάθημα συνιστά εισαγωγή στον κοινωνικό ρόλο της τεχνολογίας και στην κατανόηση του ρόλου του μηχανικού μέσα στην κοινωνία.
Ή ύλη του μαθήματος στοχεύει στην εισαγωγή των φοιτητών και των φοιτητριών στις κυριότερες εργαλειακές έννοιες της Κοινωνιολογίας, οι οποίες θα τους επιτρέψουν να κατανοήσουν τόσο την ιστορική εξέλιξη της τεχνολογίας, όσο και τον ρόλο της της μέσα στις σύγχρονες κοινωνίες. Οι έννοιες αυτές διδάσκονται περιληπτικά μέσα από το έργο διανοητών με συμβολή στο αντικείμενο της Κοινωνιολογίας (π.χ. Marx, Veblen). Επιπλέον, μελετώνται τα ιστορικά παραδείγματα συγκεκριμένων ευρωπαϊκών πόλεων, μέσα από τον συλλογικό τόμο Ο τεχνολογικός χαρακτήρας της πόλης (επιμ. Κ. Θεολ). Πιο συγκεκριμένα, εξετάζεται το πως οι πόλεις αυτές αναδιαμορφώνονται χωροταξικά, οικονομικά και κοινωνικοπολιτισμικά μέσα από τα μεγάλα τεχνολογικά συστήματα που εισάγονται σε αυτές. Η έμφαση δίνεται όχι τόσο στην απομνημόνευση ιστορικών γεγονότων και στοιχείων, όσο στην κατανόηση των τρόπων δικτύωσης και αμοιβαίας αλληλεπίδρασης μεταξύ κοινωνίας και τεχνολογίας.
Στόχος του μαθήματος είναι να αποκτήσουν οι φοιτητές και οι φοιτήτριες μία ευρεία εποπτεία του κοινωνικού τους ρόλου ως μηχανικών. Η εποπτεία αυτή συγκροτείται μέσα από θεμελιώδεις γνώσεις που αφορούν στην ιστορική και κοινωνική εξέλιξη τεχνολογιών. Επιπλέον, απώτερος σκοπός του μαθήματος είναι η καλλιέργεια εργαλειακής και κριτικής σκέψης που θα συντελέσει στη συνειδητοποίηση των κοινωνικών παραμέτρων του έργου των μηχανικών ώστε οι φοιτητές και οι φοιτήτριες ως μελλοντικοί επαγγελματίες να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που θα συναντήσουν κατά τη σταδιοδρομία τους ως προς την παραγωγή έργου που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες οικονομικοκοινωνικές ανάγκες.
· Σημειώσεις μαθήματος αναρτημένες στο http://mycourses.ntua.gr (όνομα αρχείου text στη θέση Έγγραφα)
· Διδαγμένα κεφάλαια από το διανεμόμενο σύγγραμμα Κ. Θεολόγου (επιμ.), Ο τεχνολογικός χαρακτήρας της πόλης. Νεοτερικότητα και αστική ζωή στην Ευρώπη, (μτφρ. Μ. Σκαμάγκα – Κ. Θεολόγου), University Studio Press, Αθήνα 2011
Ενδεικτικό Διάγραμμα των θεμάτων που θα συζητηθούν.
1.Εισαγωγή στις κύριες εργαλειακές έννοιες του μαθήματος (Κοινωνιολογία, Τεχνολογία, Αστικός Πολιτισμός, Νεοτερικότητα).
2.Γνωριμία με τη θεωρητική συμβολή σημαντικών στοχαστών στο αντικείμενο της Τεχνολογίας και στην ανάδειξη της Τεχνολογίας ως σημαντικής παραμέτρου κατά την εποχή της νεοτερικότητας.
3.Γνωριμία με τη δημιουργία σημαντικών ιστορικών εξελίξεων, ρευμάτων και συστημάτων που ανέδειξαν την Τεχνολογία σε κεντρικό παράγοντα διαμόρφωσης των σύγχρονων κοινωνιών (Ταιϋλορισμός, Φορντισμός, Τεχνολογικός Ντετερμινισμός, Τεχνοκρατικό ιδεώδες, Καπιταλισμός vs Σοσιαλισμός
4.Μελέτη ιστορικών παραδειγμάτων εισαγωγής μεγάλων τεχνολογικών συστημάτων σε ευρωπαϊκές πόλεις και του ρόλου τους στη διαμόρφωση του σύγχρονου αστικού χώρου, στην πολιτική σφαίρα, στη διαμόρφωση κοινωνικών/πολιτιστικών φαινομένων και στη δημιουργία του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου χώρου
1. Τελική γραπτή εξέταση
2. Συμμετοχή φοιτητών/-τριών μέσω της προφορικής παρουσίασης συγκεκριμένων ενοτήτων του μαθήματος στην τάξη (η επιλογή τους γίνεται σε συνεργασία με τους διδάσκοντες).
3. Προαιρετικά δίνεται η δυνατότητα για περαιτέρω εμβάθυνση μέσω της εκπόνησης γραπτής εργασίας
Πριν από την εξεταστική περίοδο αναρτώνται πιθανά θέματα για τις Εξετάσεις, ώστε οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να εξοικειωθούν με τον τρόπο εξέτασης του μαθήματος.
Η εκδήλωση ενδιαφέροντος για την πραγματοποίηση προφορικής παρουσίασης ή για την εκπόνηση εργασίας πρέπει να γίνεται απαραιτήτως μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου είτε κατά τις συναντήσεις του μαθήματος είτε με αποστολή σχετικού μηνύματος στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις των διδασκόντων. Παράταση για την εκδήλωση ενδιαφέροντος δίνεται κατ’ εξαίρεση στους φοιτητές και τις φοιτήτριες που προέρχονται από μετεγγραφή.
Κώστας Θεολόγου, Αναπληρωτής Καθηγητής ΕΜΠ τηλ. 210 7722255 e-mail: cstheol@mail.ntua.gr Γενικές Έδρες, κτ, Ε', Τομέας ΑΚΕΔ, 1ος όροφος.
Συνεργασία: Τετάρτη 12:00-15:00, ή με τηλεφωνική συνεννόηση για μια άλλη μέρα της εβδομάδας
Σοφία-Αλεξία Παπαζαφειροπούλου, Δρ. ΕΜΠ e-mail sofialex.papazafeiropoulou@gmail.com, sofialex@mail.ntua.gr