Γενικά στοιχεία
1. Στόχος Μαθήματος
Στόχος του μαθήματος αυτού είναι η παρουσίαση των βασικών εννοιών της μακροοικονομίας και μικροοικονομίας και η εξοικείωση των μηχανικών με τη λειτουργία του οικονομικού συστήματος. Στο πλαίσιο του μαθήματος ο φοιτητής έρχεται σε επαφή με τον τρόπο που τα άτομα και οι επιχειρήσεις λαμβάνουν αποφάσεις, καθώς και πώς και υπό ποιες συνθήκες οι αποφάσεις αυτές αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Μελετάται έτσι σε μικροοικονομικό επίπεδο η συμπεριφορά των επιμέρους μονάδων της οικονομίας (καταναλωτών & παραγωγών) στο πλαίσιο της λειτουργίας των διάφορων μορφών αγορών. Στο μακροοικονομικό σκέλος του μαθήματος ο φοιτητής έρχεται σε επαφή με τα οικονομικά υποδείγματα και τους κύκλους της οικονομίας, αλλά και τα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη, όπως ΑΕΠ, ανεργία πληθωρισμός, κτλ. Επίσης αναλύεται ο ρόλος των τραπεζών στην οικονομία, το διεθνές εμπόριο και οι σχετικοί δείκτες ανταγωνιστικότητας, όπως και ο ρόλος του κράτους στην οικονομία. Οι γνώσεις που αποκτώνται στο μάθημα αυτό επιτρέπουν στο σύγχρονο μηχανικό να είναι σε θέση να παρακολουθεί και να κατανοεί τις ευρύτερες εθνικές και διεθνείς εξελίξεις, αλλά και να επεξεργάζεται τα σχετικά δεδομένα, ώστε να μπορεί να αξιολογεί αποφάσεις που ενδεχομένως να κληθεί να λάβει σε οικονομικό επίπεδο σε όποιο τομέα δραστηριοποιηθεί.
2. Διδάσκοντες
Υπεύθυνος μαθήματος:
· Α. Τσακανίκας, Αναπληρωτής Καθηγητής: Γραφείο Η1.302, 210-7721737, atsaka@central.ntua.gr
Επικουρικό Διδακτικό Προσωπικό:
· Δρ. Ι. Καστέλλη, (ΕΔΙΠ): 210-7722823, iokast@chemeng.ntua.gr
Υποστήριξη:
Πέτρος Δήμας, Υπ. Διδάκτωρ: 210-7723283, petrdimas@chemeng.ntua.gr
3. Κατανομή Ύλης
Οι θεματικές ενότητες που περιλαμβάνει το μάθημα αναπτύσσονται σε 12 σεμιναριακές παρουσιάσεις όπως φαίνονται στον παρακάτω πίνακα.
Μάθημα 1ο | Εισαγωγή – Βασικές έννοιες μικροοικονομικής και μακροοικονομικής |
Μάθημα 2ο | Οι δυνάμεις της αγοράς. Προσφορά και Ζήτηση. Ισορροπία. Πλεόνασμα Παραγωγού και Καταναλωτή |
Μάθημα 3ο | Προσδιοριστικοί παράγοντες της ζήτησης και προσφοράς. Ελαστικότητες. |
Μάθημα 4ο | Καταναλωτική συμπεριφορά. Οριακή χρησιμότητα, κίνητρα, ατελής πληροφόρηση |
Μάθημα 5ο | Αποφάσεις παραγωγών σε διάφορες μορφές αγοράς (τέλειος και ατελής ανταγωνισμός). |
Μάθημα 6ο | Οικονομική δραστηριότητα : ΑΕΠ, Οικονομικά υποδείγματα, προβλέψεις και δείκτες, Οικονομική μεγέθυνση και οικονομικός κύκλος |
Μάθημα 7ο | Αγορά εργασίας και ανεργία. |
Μάθημα 8ο | Χρήμα, Τράπεζες και οικονομική δραστηριότητα - Πληθωρισμός. |
Μάθημα 9ο | Δημοσιονομικά μεγέθη και δημοσιονομική πολιτική |
Μάθημα 10ο | Ανταγωνιστικότητα ελληνικής οικονομίας (διάρθρωση, χαρακτηριστικά και επιδόσεις) |
Μάθημα 11ο | Διεθνές εμπόριο, διεθνή οικονομικά-ισοζύγιο πληρωμών, συναλλαγματικές ισοτιμίες, πολυεθνικές |
Μάθημα 12ο | Ο οικονομικός ρόλος του κράτους και η οικονομική πολιτική: αποτυχίες της αγοράς. κρατικές παρεμβάσεις, ανταγωνιστικά και συγκριτικά πλεονεκτήματα |
Μάθημα 13ο | Ρόλος έρευνας, Τεχνολογίας και Καινοτομίας στην οικονομική μεγέθυνση |
4. Απαιτήσεις Μαθήματος – Εκπαιδευτική διαδικασία
Στο πλαίσιο του μαθήματος και προαιρετικά, στους φοιτητές δίνονται (2) δύο σειρές ατομικών ασκήσεων κατανόησης οι οποίες και παραδίδονται από τους φοιτητές σε διάστημα μίας εβδομάδας. Οι ασκήσεις διορθώνονται και βαθμολογούνται ενώ γίνεται παρουσίαση και επεξήγηση των απαντήσεων στην τάξη.
· Το μάθημα περιλαμβάνει μία προαιρετική εξέταση προόδου η οποία και διεξάγεται περίπου στη μέση του εξαμήνου. Όλες οι εξεταστικές διαδικασίες γίνονται με κλειστά βιβλία.
Προαιρετικά, οι φοιτητές έχουν τη δυνατότητα εκπόνησης εργασίας (ανά δύο άτομα) σχετική με κάποια από τις ενότητες του μαθήματος. Η εργασία παρουσιάζεται στο τελευταίο μάθημα με τη μορφή ppt, ενώ το κείμενο παραδίδεται μέχρι το τέλος της εξεταστικής περιόδου, ώστε σε αυτήν να ενσωματωθούν σχόλια και παρατηρήσεις που κατατίθενται κατά την παρουσίασή της. Την παρακολούθηση της εξέλιξης της εργασίας καθώς και την επίλυση τυχόν προβλημάτων αναλαμβάνει το μέλος ΕΔΙΠ σε συνεννόηση με τους διδάσκοντες, σε ώρες εκτός μαθήματος.
5. Διαδικασίες Εξέτασης
Βαθμολόγηση στη βάση του βαθμού της τελικής εξέτασης, με εξεταστέα ύλη που περιλαμβάνει τη διδαχθείσα ύλη. Η πρόοδος (για όσους συμμετάσχουν) συνεισφέρει με 20% στην τελική βαθμολογία, οι δύο σειρές ασκήσεων συνεισφέρουν συνολικά με 10%, η εκπόνηση της προαιρετικής εργασίας με 20% και η τελική εξέταση σε αυτήν την περίπτωση συνεισφέρει με 50% στον τελικό βαθμό. Ανάλογα με τις συμμετοχές σε αυτή τη διαδικασία διαμορφώνεται και ο τελικός υπολογισμός, με τις ασκήσεις, την εργασία και την πρόοδο να συνεισφέρουν κατά βάση θετικά. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμμετοχή στις προαιρετικές δραστηριότητες, η τελική βαθμολογία προκύπτει εξ' ολοκλήρου από την τελική γραπτή εξέταση
6. Στατιστικά στοιχεία μαθήματος
Ακαδημαϊκή χρονιά |
| Εγγεγραμμένοι | Προσήλθαν | Επιτυχόντες | % επιτυχίας | Γενικός Μέσος όρος | Μέσος όρος επιτυχόντων |
2014-2015 | Κανονική | 208 | 146 | 130 | 89% | 7,4 | 7,9 |
Επαναληπτική | 79 | 20 | 17 | 85% | 6,5 | 7,1 | |
2015-2016 | Κανονική | 179 | 122 | 110 | 90% | 7,6 | 8,1 |
Επαναληπτική | 72 | 18 | 17 | 94% | 7,6 | 7,8 |
7. Συγγράμματα
Τα προτεινόμενα συγγράμματα που δίνονται μέσω του συστήματος Εύδοξος είναι τα εξής:
1. Begg, D., Vernasca G, Fischer, S., Dornbusch, R. (2015), Εισαγωγή στην Οικονομική, Εκδόσεις Κριτική
2. Κ. Case, R. Fair S. Oster. (2012), Αρχές Οικονομικής Θεωρίας (9η Έκδοση), Εκδόσεις Τζιόλα
3. Parkin, Μ., Matthews, Κ., Powell, Μ. (2013), Αρχές Οικονομικής, Εκδόσεις Κριτική
Όλο το εκπαιδευτικό υλικό του μαθήματος (σημειώσεις διαλέξεων, και άλλο υποστηρικτικό υλικό) είναι διαθέσιμο στην ιστοσελίδα του μαθήματος
8. Προτεινόμενη Βιβλιογραφία (εκτός των συγγραμμάτων)
Gregory Mankiw, (2011), «Αρχές της Οικονομικής», α’ τόμος, εκδόσεις Τυποθήτω.
Varian, Hal R., (2006), «Μικροοικονομική : Μια σύγχρονη προσέγγιση», εκδόσεις Κριτική.
Paul Samuelson, (2000), «Οικονομική» α’ τόμος, εκδόσεις Παπαζήση.
Edwin Mansfield (2001), «Επιχειρησιακή Οικονομική», α’ τόμος. εκδόσεις Μπένου.